Domy energooszczędne budowane są zgodnie z ideą zmniejszenia zużycia energii. Dzięki temu ich użytkownicy mogą ponosić mniejsze koszty związane z ich eksploatacją. Jest to też korzystne z punktu widzenia środowiska naturalnego. Budowa budynku energooszczędnego polega na zastosowaniu takiej technologii budowy oraz elementów konstrukcyjnych i architektonicznych, aby w połączeniu z odpowiednią izolacją termiczną i wykorzystaniem energii odnawialnej, można było zaoszczędzić sporo energii.

Elementy budowy domu energooszczędnego

W domach energooszczędnych często zamiast klasycznych ław i ścian fundamentowych stosuje się płyty fundamentowe. Można je bowiem dość łatwo ocieplić i wyeliminować problem mostków cieplnych. Płyty fundamentowe mają proste kształty. Da się je skutecznie zabezpieczyć przed wilgocią obecną w gruncie. Przekłada się to na dużą szczelność fundamentów. Płyty fundamentowe w domach energooszczędnych są zazwyczaj jednocześnie fundamentem i podłoga w gruncie, która jest gotowa do wykończenia wybranym materiałem posadzkowym. Ma sporą nośność. Obciążenie pochodzące od budynku jest bowiem rozkładane na większą powierzchnię niż w przypadku tradycyjnych ław. Zapobiega to przy okazji osadzaniu się domu i ogranicza odkształcenia fundamentu. Eliminuje problem pękania ścian. Płytę wykonać można w niemal każdych warunkach.

Domy energooszczędne coraz częściej wyposażane są w pompy ciepła. Są to urządzenia, które pozwalają na czerpanie energii potrzebnej do ogrzewania budynku (a czasem i przygotowania ciepłej wody użytkowej) ze źródeł odnawialnych. Dla porównania, kotły na węgiel, pellet czy gaz produkują energię, pompy ciepła pobierają ją z wody, gruntu lub powietrza. Potem przetwarzają ją i  rozprowadzają po domowym systemie ogrzewania. Budowa pompy ciepła nie jest na szczęście zbyt skomplikowana. Urządzenie to wcale nie zajmuje wiele miejsca i na ogół nie wymaga przeznaczenia na niego osobnego pomieszczenia. Poza samą pompą w skład tego typu systemu wchodzą jeszcze elementy odpowiadające za czerpanie odnawialnej energii ze środowiska naturalnego oraz służące do rozprowadzania ciepła po budynku.

Domy energooszczędne nierozerwalnie kojarzą się też z fotowoltaiką. Jest to na pewno rozwiązanie, które pozwala na zmniejszenie rachunków za energię ekologiczną. Poza tym jest korzystne dla środowiska naturalnego. Zdecydowana większość instalacji fotowoltaicznych montowana jest na dachach. Kluczem do sukcesu jest w tym przypadku oszacowanie zapotrzebowania energetycznego budynku. Na tej podstawie można ustalić bowiem moc instalacji PV. Trzeba wziąć pod uwagę powierzchnię domu, sposób jego ogrzewania, rodzaj wykorzystywanych urządzeń czy liczbę domowników.

Bardzo istotnym elementem domów energooszczędnych jest również rekuperacja, a więc wentylacja mechaniczna połączona z odzyskiem ciepła. Standardowa grawitacja oparta jest na zasysaniu powietrza przez komin, co ma jednak sporo wad. Powoduje wychłodzenie budynku i sprzyja jego zawilgoceniu. Rekuperacja też jest wentylacją mechaniczną. Jednak opiera się na ruchu powietrza, który wytwarza maszyna zwana rekuperatorem. Rekuperator pozwala na kontrolowanie ruchu powietrza nawiewanego do pomieszczeń i z nich usuwanego. Umożliwia dodatkowo odzyskiwanie ciepła z powietrza nagrzanego, ale brudnego.
Na końcu warto wspomnieć o gruntowym wymienniku ciepła. To urządzenie, którego głównym zadaniem jest zwiększenie efektywności energetycznej systemu rekuperacji. Wstępnie ogrzewa lub chłodzi powietrze, zanim to trafi do samego rekuperatora. Gruntowe wymienniki ciepła, jak sama nazwa wskazuje, montowane są pod ziemią. To ważne w naprawdę mroźne dni. Pod powierzchnią gruntu temperatura nie jest wówczas tak ekstremalnie niska. Dodatkowo jest to rozwiązanie ekologiczne.

Ile kosztuje budowa domu energooszczędnego?

Koszty budowy każdego domu, również energooszczędnego, zależą od wielu czynników. Spore znaczenie ma jego kształt, czy wielkość. Sporo zależy także od zastosowanych materiałów. Sporym wydatkiem na samym początku może być już zakup projektu. W Polsce domy energooszczędne dopiero zyskują na popularności. Dlatego ceny ich projektów są wyższe niż w przypadku domów tradycyjnych. To nawet 4-5 tysięcy złotych.
W praktyce koszt budowy domu energooszczędnego jest większy niż koszt budowy domu standardowego. Różnice te sięgają 20-30%. Jednak koszt eksploatacji takiego budynku jest bardzo niski i inwestycja zwraca się naprawdę szybko.

Czy warto budować energooszczędny dom?

Domy energooszczędne z roku na rok cieszą się coraz większą popularnością. Trudno się temu dziwić. Ich największym atutem jest chyba oszczędność na opłatach za media. To ważna informacja w dobie rosnących cen nośników energii. Wiele osób stawa na domy energooszczędne właśnie z uwagi na niższe koszty eksploatacyjne i wyższy komfort mieszkania.

Kolejną zaletą budynków energooszczędnych jest trwałość wykonania. Są one budowane z materiałów wysokiej jakości, które pochodzą od renomowanych marek. Zazwyczaj stosuje się w tym przypadku beton komórkowy wyróżniający się wysoką izolacyjnością cieplną. To bardzo solidny materiał konstrukcyjny. Ocieplenie wykonywane jest już od fundamentów. Stosuje się styropian i wełnę mineralną. Standardem są trójszybowe okna.
Domy energooszczędne wyposażane są poza tym np. w nowoczesne piece gazowe z zamkniętą komorą spalania. Podstawą jest rekuperacja, a więc innowacyjny system wentylacji mechanicznej. Odpowiada ona za odzyskiwanie ciepła z wymienianego powietrza.

Dom energooszczędny a dom pasywny – różnice

Okazuje się, że wszystkie domy pasywne są domami energooszczędnymi. Jednak nie każdy dom energooszczędny jest pasywny. Domy pasywne są budowane bowiem z myślą o mniejszym zużyciu ciepła niż domy energooszczędne. W przypadku domów energooszczędnych maksymalne zużycie energii to 70kWh/mkw/rok. Dla domów pasywnych jest to z kolei zaledwie 15 kWh/mkw/rok.
W domach energooszczędnych wykorzystywane są odnawialne źródła energii. Natomiast w budynkach pasywnych zazwyczaj rezygnuje się całkowicie z systemów grzewczych. Ich izolacja pozwala bowiem na utrzymanie odpowiedniej temperatury bez stosowania dodatkowych źródeł ciepła. Zarówno domy energooszczędne, jak i pasywne powinny mieć przeszklenia od strony południowej. W tej części dobrze jest umieścić kuchnię, salon czy sypialnię. Unikać należy podcieni i załamań. Niewskazane są więc balkony raz zadaszone tarasy. Przy budowie domów pasywnych ogromnie istotna jest lokalizacja działki.

Zatem, który dom wybrać – pasywny czy energooszczędny? Okazuje się, że oba rozwiązania są dobre. W późniejszym czasie wiążą się bowiem ze znacznie niższymi rachunkami za energię niż domy tradycyjne. Domy pasywne narzucają jednak wiele rozwiązań. Projekt takiego domu musi być naprawdę dopracowany. Działka powinna posiadać określone parametry. W przypadku domów energooszczędnych panuje już większa dowolność. Oczywiście konieczna jest wówczas inwestycja w źródła energii odnawialnej. Przykładem jest pompa ciepła, która zapewnia niedrogie ogrzewanie. Postawić też można na panele fotowoltaiczne, które czerpią energię elektryczną z promieniowania słonecznego. Każdy powinien samodzielnie zdecydować między budynkiem pasywnym a energooszczędnym. Duże znaczenie ma tutaj na pewno budżet na budowę domu i wyobrażenia na jego temat.
Budowa domu energooszczędnego lub pasywnego bywa kosztowna. Jednak warto wydać nieco więcej, aby w przyszłości płacić mniej za ogrzewanie czy eksploatowanie budynku.

Domy energooszczędne to zazwyczaj zwarte bryły pozbawione mostków cieplnych i cechujące się doskonałą izolacją termiczną.  Mają ciepłe ściany zmniejszające straty ciepła i wykorzystują instalacje fotowoltaiczne. Stosuje się w nich często systemy pobierające ciepło z gruntu, a także nowoczesne rekuperatory. Ważne są poza tym energooszczędne drzwi i okna. Wszystko to prowadzi do skutecznego minimalizowania strat energii i niższych rachunków za ogrzewanie. Domy energooszczędne nie bez powodu uważane są też za mniej szkodliwe dla środowiska naturalnego.