Wielu inwestorów zastanawia się nad montażem rekuperatora w nowym domu. Czy rekuperacja to na pewno dobre rozwiązanie? W przypadku nowoczesnego budownictwa wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła cieszy się coraz większą popularnością. Zapewnia stały dostęp do świeżego, czystego i wstępnie ogrzanego powietrza. Nie trzeba wtedy otwierać okien i robić przeciągów, co dodatkowo wychładza wnętrze. To oczywiście oznacza oszczędności na rachunkach za ogrzewanie budynku.

Czym jest rekuperacja?

Rekuperacja to w zasadzie energooszczędna wentylacja pomieszczeń. Opiera się ona na wymianie zużytego powietrza na nowe.  System dostarcza świeże powietrze z zewnątrz, a ze środka wyciągane jest powietrze zużyte, zanieczyszczone. Nawiewane powietrze jest przy okazji filtrowane. Filtry umieszczone w rekuperatorze wychwytują dużą ilość zanieczyszczeń.

Rekuperacja jest wentylacją mechaniczną z odzyskiem ciepła. To naprawdę doskonała alternatywa dla wentylacji grawitacyjnej, która wcale nie sprawdza się zbyt dobrze. Duże znaczenie ma tutaj odzysk ciepła z powietrza zużytego, wywiewanego na zewnątrz. Odpowiada za to specjalny wymiennik ciepła. Nie dochodzi więc do strat ciepła, bo świeży strumień jest wstępnie ogrzewany. Tym samym system grzewczy zużywa mniej energii do podniesienia temperatury w budynku do określonego poziomu.

Wentylacja mechaniczna do działania potrzebuje urządzenia zwanego rekuperatorem i wspomnianego już wyżej wymiennika ciepła. Rekuperator wyciąga powietrze w dwóch kierunkach jednocześnie. Pierwszym strumieniem jest powietrze zewnętrzne – czyste i świeże. Drugi strumień to powietrze zużyte, brudne, ale ciepłe. Spotykają się one ze sobą w wymienniku ciepła. Nie dochodzi jednak do ich mieszania, bo każdy strumień ma swój osobny kanał. Powietrze z zewnątrz jest ogrzewane od powietrza usuwanego na zewnątrz. Potem następuje jego rozprowadzenie po domu za sprawą odpowiednich kanałów wentylacyjnych.

Zalety rekuperacji

Rekuperacja ma całkiem sporo zalet. Najważniejsze z nich to:

1. Stały dostęp do świeżego powietrza – nie ma tutaj znaczenia aktualna pora roku. Rekuperacja działa przez cały czas. Zimą powietrze zaciągane do środka jest ogrzewane, a latem ochładzane. Dodatkowo powietrze, które trafia do środka jest oczyszczane z alergenów i roztoczy.
2. Skuteczna ochrona przed smogiem – rekuperacja z odpowiednim filtrem pozwala przez cały czas oddychać świeżym powietrzem bez konieczności otwierania okien. Najnowocześniejsze filtry oczyszczają powietrze z zanieczyszczeń różnego rodzaju.
3. Oszczędność na rachunkach za ogrzewanie – zimą za ogrzewanie płaci się sporo. Montaż rekuperacji z wymiennikiem ciepła jest w tym przypadku bardzo dobrym rozwiązaniem, które nie powoduje wzrostu opłat. Zimne powietrze, które jest nawiewane do środka, jest ogrzewane przez powietrze zużyte, usuwane na zewnątrz. Oba strumienie się ze sobą jednak nie mieszają. W praktyce rachunki za ogrzewanie mogą być o około 50% niższe niż przy wentylacji grawitacyjnej.
4. Można kontrolować ilość świeżego powietrza – rekuperacja pozwala na kontrolowanie nawiewanego do środka powietrza. W razie potrzeby można zwiększyć jego przepływ, gdy w budynku jest wiele osób. Istnieje też możliwość zmniejszenia jego przepływu.
5. Poprawa komfortu życia – rekuperacja to rozwiązanie bardzo wygodne. Można dzięki niej zapomnieć o nieprzyjemnych zapachach i kurzu unoszącym się w powietrzu. Pozwala ona na obniżenie poziomu wilgoci we wnętrzu.
6. Możliwość zainstalowania gruntowego wymiennika ciepła – element ten pozwala na czerpanie energii wprost z gruntu. W ten sposób do rekuperatora trafia powietrze ogrzewane zimą i chłodzone latem.

Koszty rekuperacji

Koszt montażu rekuperacji zależy od wybranego modelu rekuperatora, jego rodzaju czy mocy. Z drugiej strony rekuperacja pozwala zaoszczędzić na energii nawet kilkadziesiąt procent. To bardzo dużo.

Na starcie trzeba w tym przypadku ponieść pewne wydatki. Rekuperator zakupić można już za około 3000 złotych, ale tutaj nie ma niestety co liczyć na wysoki odzysk ciepła i dużą wydajność. Warto zainwestować więc w sprzęt lepszej jakości o bardziej zaawansowany. Kosztować on może do 10 tysięcy złotych. Są jednak i na rynku droższe urządzenia. Na uwadze trzeba mieć i inne elementy systemu – kanały wentylacyjne, rozdzielacz, czerpnię itd. Cała inwestycja kosztować może od 14 do 35 tysięcy złotych. Nieco więcej zapłacić muszą osoby, które na rekuperację zdecydowały się dopiero po wybudowaniu domu. Warto więc ten system uwzględnić już na etapie projektowania budynku.

Wspomnieć należy także o wydatkach związanych z eksploatacją rekuperacji. Raz na rok trzeba wykonać profesjonalny przegląd i serwisowanie systemu. Co około 3 miesiące wymienia się także filtry. Rocznie wszystko kosztować może około 500 złotych. Mniej zapłacą posiadacze systemu fotowoltaicznego.

Wady rekuperacji

Oczywiście rekuperacja ma także i swoje wady. Wymienić tutaj trzeba:

• Spore wydatki – nie da się ukryć, że zakup rekuperacji to wysoki koszt jednorazowy. Z drugiej strony można wtedy zapomnieć o wysokich rachunkach za ogrzewanie. Można też zrezygnować z dodatkowych elementów, które są konieczne w przypadku wentylacji grawitacyjnej. Mowa tutaj o niektórych kominach itd.
• Kiepsko zamontowana rekuperacja – montaż rekuperacji należy zawsze zlecać doświadczonych specjalistom, którzy mają na swoim koncie wiele udanych instalacji i chętnie doradzą w wyborze odpowiedniego urządzenia do danego domu. Niestety jeśli rekuperacja zostanie źle zamontowana lub będzie mieć nieodpowiednią moc, o odpowiedniej wentylacji pomieszczeń można jedynie pomarzyć.
• Awaria rekuperatora – rekuperatory zazwyczaj są objęte kilkuletnią gwarancją. Jednak ten okres warto przedłużyć, gdy tylko jest taka możliwość. Naprawa rekuperacji w czasie trwania gwarancji powinna być zupełnie darmowa. Przy zakupie urządzenia należy sprawdzić, czy ma ono odpowiednie atesty oraz certyfikaty.
• Higiena rekuperatora – oczywiście urządzenie należy co jakiś czas przetrzeć. Dotyczy to przede wszystkim okolic anemostatów, bo tam o zabrudzenia nie jest trudno.
• Obniżenie poziomu wilgotności – wysoka wilgotność w pomieszczeniach nie jest wskazana, ale nie powinna być ona także zbyt niska. Poziom wilgotności powinien oscylować w granicach 30-40%. Jednak przy rekuperacji takiego poziomu nie da się osiągnąć. Wtedy trzeba rozważyć zakup nawilżaczy powietrza lub specjalistycznych urządzeń montowanych razem z rekuperacją. To oczywiście oznacza dodatkowe koszty.

Rekuperacja to rozwiązanie, które coraz częściej jest stosowane w nowoczesnym budownictwie. To nowoczesny sposób wentylacji pomieszczeń, który ma całkiem sporo zalet. Sprawdza się nie tylko w biurach, ale i domach prywatnych. Rekuperacja to inwestycja, która może się naprawdę szybko zwrócić, a później znacząco zmniejszyć koszty ogrzewania. Koszty inwestycyjne są w tym przypadku dość wysokie, ale warto też zwrócić uwagę na niskie koszty eksploatacyjne. Warto jednak zainwestować w wysokiej klasy rekuperator i zlecić montaż całości doświadczonej firmie, która ma na swoim koncie wiele podobnych instalacji.