Osoby, które mają przed sobą budowę wymarzonego domu lub przystępujące do jego modernizacji, muszą wybrać odpowiednie źródło ogrzewania budynku. Znaczenie mają w tym przypadku ogólne nakłady finansowe, koszty eksploatacyjne czy wpływ na środowisko naturalne. Co ciekawe, coraz częściej na decyzje ludzi wpływają nie tylko kwestie finansowe, ale i te związane z ekologią. Z tego wynika rosnąca popularność pomp ciepła. Sporo osób stawia także na ogrzewanie gazowe. Czy wkrótce w ogóle nie będzie się stosować kotłów na węgiel? Warto przyjrzeć się bliżej poszczególnym rozwiązaniom, aby wybrać najlepsze dla siebie źródło ogrzewania domu.

Ogrzewanie domu pompą ciepła

Pompy ciepła są bezobsługowymi urządzeniami grzewczymi. Odbierają one ciepło z dolnego źródła np. wody, gruntu lub powietrza, a potem oddają je do źródła górnego – instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej. Oczywiście transport ciepła z ośrodka o niższej temperaturze do ośrodka o temperaturze wyższej jest możliwy dzięki energii elektrycznej dostarczanej do napędu sprężarki.

Pompy ciepła wydają się być idealnym wyborem w przypadku domów jednorodzinnych. Do wyboru są modele o różnorodnej funkcjonalności. Bez problemu można więc znaleźć rozwiązanie dopasowane do potrzeb danego budynku – nowego lub modernizowanego. Jeśli w planach jest korzystanie z pompy ciepła, to najlepszym systemem grzewczym jest tutaj niskotemperaturowe ogrzewanie podłogowe. Można też zdecydować się na inne typy ogrzewania płaszczyznowego – ścienne czy sufitowe.

Poza tym pompy ciepła są polecane tym osobom, które nie mogą skorzystać ze standardowej sieci gazowej. Zresztą wiele osób nie chce korzystać ze zbiorników na płynny gaz, bo prezentują się one mało estetycznie. W starszych domach, w których są już zamontowane kotły olejowe, kotły na ekogroszek czy kotły na gaz płynny, koszty ogrzewania bywają bardzo wysokie. Wtedy warto rozważyć montaż pompy ciepła – nie jest to wbrew pozorom trudne i wcale nie musi oznaczać wysokich kosztów inwestycyjnych. Można ją połączyć z istniejącymi już instalacjami.

Podstawowe zalety pomp ciepła to:

• wielofunkcyjność – służą do ogrzewania domu, jego chłodzenia latem i grzania wody,
• bezpieczeństwo – nie ma tutaj ryzyka pożaru, wybuchu,
• energooszczędność – są to urządzenia o wysokiej klasie energetycznej,
• szeroka dostępność – do wyboru są pompy ciepła powietrzne, gruntowe i wodne,
• automatyzacja – w zasadzie obsługa sprzętu sprowadza się do ustawienia regulatora i dopasowania pracy urządzenia do swoich potrzeb,
• ekologiczność – pompy ciepła w 75% do swojej pracy wykorzystują energię OZE, nie emitują CO2,
• żywotność – dolne źródła gruntowych pomp ciepła mają trwałość powyżej 50 lat,
• estetyka – są to urządzenia niewielkie.

Ogrzewanie domu gazem

Wciąż w wielu domach spotkać się można z piecami gazowymi. Są to niskoemisyjne, zautomatyzowane urządzenia grzewcze. Ciekawą propozycją są na pewno oszczędne kotły kondensacyjne. Pracują one z większą sprawnością niż kotły tradycyjne. Przekłada się to na niższe koszty ogrzewania. Odbierają one dodatkową ilość ciepła ze spalin, które normalnie uciekają przez komin. Kotły gazowe podzielić można na jedno i dwufunkcyjne. Pierwsze służą jedynie do ogrzewania, a drugie podgrzewają także wodę użytkową. Ogrzewanie gazowe emituje mniejsze ilości tlenku azotu i węgla do atmosfery niż ogrzewanie na węgiel. Kotły kondensacyjne nie są także zbyt hałaśliwe. To ważne w domach, w których nie ma osobnych kotłowni. Podobnie jak pompy ciepła, kotły kondensacyjne najlepiej współpracują z tzw. podłogówką.

Do tego typu ogrzewania potrzebna jest specjalna instalacja – przyłącze gazu ziemnego bądź instalacja zbiornikowa gazu płynnego. Tańszy jest oczywiście gaz ziemny. Aby upewnić się, że w danym miejscu jest dostęp do sieci gazowej, trzeba złożyć wniosek o wydanie warunków technicznych przyłączenia oraz dostawy gazu w danym rejonowym zakładzie gazowniczym. Jeśli gazociąg znajduje się w drodze, sprawa jest prosta. Wystarczy samo przyłącze, które zakład gazowniczy musi doprowadzić minimum do granicy posesji. Jeśli odległość od gazociągu jest większa, inwestor musi go na własny koszt rozbudować, co często bywa nieopłacalne. W sytuacji, gdy inwestor jest poza zasięgiem sieci, pozostaje mu zbiornik gazowy. Może go kupić lub wydzierżawić. To oczywiście oznacza wysokie koszty. Odpowiada też wówczas za formalności w związku z dostawami paliwa.

Ogrzewanie domu ekogroszkiem, pelletem lub węglem

W Polsce wciąż sporo osób ogrzewa swoje domy węglem. W roku 2018 metoda ta była wykorzystywana w aż 33% gospodarstw domowych. Przez lata węgiel kamienny i inne paliwa stałe np. pellet czy ekogroszek były uważane za najtańsze na rynku. Dlatego ich popularność nie malała. Na tym jednak koniec ich zalet. Sprawność pieców gazowych to minimum 95% (jeszcze większa jest sprawność gazowych pieców kondensacyjnych). Dla porównania piece zasypowe, które spotkać można w wielu domach mają sprawność zaledwie 30%.

Kotły węglowe wymagają osobnego pomieszczenia, bo węgiel generuje sporo zanieczyszczeń. Trzeba też pomyśleć o miejscu do przechowywania samego węgla. To paliwo, którego nie kupuje się w małych ilościach, bo nie opłaca się jego transport. Kolejną istotną kwestią jest konieczność nieustannego dozorowania pracy kotła i uzupełniania paliwa. Jest to praca ciężka i żmudna. Regulowanie wydajności kotła wymaga poza tym pewnej wprawy. Paliwo trzeba uzupełniać nawet w nocy. Alternatywą jest zakup nieco droższego kotła z automatycznym  podajnikiem paliwa. To jednak oznacza również konieczność stosowania droższego węgla typu ekogroszek. Trzeba też mieć na uwadze konieczność usuwania popiołu, który powstaje po spaleniu węgla. Na końcu nie można nie wspomnieć o wpływ kotłów węglowych na zanieczyszczenie atmosfery.

Jaki sposób ogrzewania domu jest najlepszy?

Ogrzewanie to z całą pewnością najdroższa z domowych inwestycji. Mowa tutaj o kosztach inwestycyjnych i eksploatacyjnych. Dlatego wybór systemu grzewczego należy dobrze przemyśleć na etapie planowania budynku czy przed przystąpieniem do jego modernizacji. To ważne, bo w Polsce sezon grzewczy trwa w zasadzie pół roku. Od wybranego sposobu ogrzewania budynku zależeć będzie jakość jego użytkowania, a także wysokość comiesięcznych rachunków.

Coraz więcej osób przy wyborze materiału opałowego bierze pod uwagę względy ekologiczne. Mimo to wciąż sporo osób nie rezygnuje z ogrzewania szkodliwego i mało ekologicznego. Około 70% domów jednorodzinnych ogrzewanych jest paliwami stałymi. Większość wykorzystuje stare kotły zasypowe, które emitują do atmosfery duże ilości zanieczyszczeń. Są one bowiem tanie i można spalić w nich zasadzie wszystko.

Jednak, gdy mowa o rozwiązaniach ekologicznych to warto wspomnieć o kotłach gazowych i pompach ciepła. Przede wszystkim te ostatnie są coraz częściej wykorzystywane w nowych domach. Trudno dzisiaj o lepszy sposób ogrzewania domu. Pompy ciepła są energooszczędne, kompaktowe, bezobsługowe i ekologiczne. W kolejnych latach ich popularność będzie cały czas rosła.